Başlıktaki ifadeden kastımız nedir? Belki Bulgaristan Müslümanları tabirini kullanmak daha yerinde olacaktı. Neden diyeceksiniz? 11 Eylül 2001'den sonra dünya üzerinde topluluklar daha ziyade ait oldukları dinle anılmaya başladılar. Sanki dünya "müslümanlar" ve "hristiyanlar"dan ibaretmiş gibi konuşulmaya başlandı. "Medeniyetler çatışması" tezleri ortaya atıldı. İşte bütün bu ortamda Avrupa Birliğinde de, "acaba içimizde nekdar müslüman var, aday ülkelerde nekadar müslüman yaşıyor" soruları sorulmaya başlandı. Bulgaristan da bir aday ülke idi ve önemli bir müslüman nüfusu barındırıyordu.

Bulgaristan Türklerini ve Müslümanlarını konumlandırmak icap ediyordu ve medyanın, sosyologların ve güya İslamiyet uzmanı oryantalistlerin kolaya kaçtıkları ve gerçeği saptırdıkları görüldü.

Bütün bunların şuur altyapısında Bulgaristan müslümanları, Batı Avrupaya değişik İslam ülkelerinden iş için göç etmiş ve beraberinde çeşitli problemleri götürmiş, sorunlu bir topluluktu.

Onlara göre bu problemler nelerdi:

- En başta entegrasyon, beraberinde dil, kültür farklılığı, gettolaşma, radikalizim vesaire vesaire...

İşte bütün bu sorunları Bulgar medyası, sosyologları, oryantalistleri Bulgaristan Türklerine ve Müslümanlarına da şamil kıldılar. Peki gerçek böyle miydi? Bizce, hayır.

1-Bulgaristan Müslümanları Türkiye'den, Irak'tan, Suriye'den, Filistin'den, Fas'tan, Cezayir'den vesaire İslam ülkesinden iş göçü sebebi ile Avrupa'ya yerleşen müslümanlar gibi Bulgaristan'a gelip yerleşmemişlerdir. Osmanlı zamanında buralara yerleştirilmişlerdir ve çekildikten sonra da burada kalan topluluktur. Yani Bulgaristan Müslümanları "yabancı" değil, yerlidir.

2-Bulgaristan Müslümanlarının "entegrasyon" denilen bir sorunu yoktur. 600 yıl beraber yaşanmıştır. Hristiyan ve müslüman kültürlerin birbirine etkileri olmuştur.

3-Bulgaristan Müslümanlarının "dil" diye bir sorunu yoktur. Osmanlıdan sonra Bulgaristan kurulmuş ve resmi dil Bulgarca olmuştur. Eğitimin gelişmesi ile Bulgaristan Türkleri de Bulgarcayı öğrenmişler. Hatta bugün için Türk dil öğretimi yok denilecek seviyede olduğundan birçok Türk Bulgarcayı daha iyi konuşmakta ve Türkçe zorlandığında hemen Bulgarcaya geçmektedir.

4-Bulgaristan Müslümanlarında "getto"laşma yoktur. Avrupa'da yaşayan müslümanlar bildiğimiz kadarıyla zamanla kurdukları "müslüman mahalleleri"nde yaşamaktadırlar. Halbuki, Bulgaristan müslümanlarında böyle bir olay yoktur, görülmez. Bunun sebebi kendisini yabancı görmediğinden; dindaşlarım, ırkdaşlarımla beraber yaşayayım, güven içinde olayım düşüncesinin bulunmayışından. Çünkü o kendisini burada doğmuş, buranın sahibi ve bu yeri vatanı kabul etmektedir.

5-Bulgaristan Müslümanlarında ırk milliyetçiliği ve dini radikalizm yoktur. Milliyetçiliğin ve radikalizmin oluşması için altyapı gereklidir. Bu yoktur. Bu konuda toplumsal bir gelişmenin ihtimali sıfır olmakla birlikte devlet bu sıfır ihtimaline karşı da tedbirini almıştır.

 

Dolayısyla Bulgaristan Müslümanlarını bu açılardan değerlendirmek ve eğer birileri bu topluma rol biçmek istiyorsa bunları dikkate almak durumundadır.

Basri Zilabid, Sofya

 

HAYDİ ARAŞTIRMACILAR ARŞİV LİSTESİNİ YAYINLIYORUZ, KOLAYGELSİN!

- Başmüftülük, Merkezi Devlet Arşivi, 471 К, 1854 Arşiv birimi, 1895 – 1947
- Başmüftülük, Merkezi Devlet Arşivi, F. 747, 297 Arşiv birimi, 1881 –
- Başmüftülük, Merkezi Devlet Arşivi, ЧП 157, 13 dosya
- Müslüman Vakıf Encümenliği – Petriç, Devlet Arşivi (DA)-Blagoevgrad, Fon № 110К, 12 Arşiv birimi, 1919 – 1943
- Bölge müftülüğü– Aytos, DA-Burgas, 857 К, 42 Arşiv birimi, 1906 – 1948
- Bölge müftülüğü– Aytos, DA-Burgas, 1495, 37 Arşiv birimi, 1948 – 1984
- Cami encümenliği – Drındar köyü, DA-Varna, 576К, 26 Arşiv birimi, 1941-1947
- Müftülük – Provadiya, DA-Varna, 331К, 97 Arşiv birimi, 1895-1948
- Bölge Müftülüğü – Varna, DA-Varna, 330К, 48 Arşiv birimi, 1914-1934
- Türk müslüman dini cemaati – Varna, DA-Varna, F.930, 29 а. е., 1951-1968
- Bölge Müftülüğü - Veliko Tırnovo (1880 - 1944), DA-Veliko Tırnovo, F. 886К, 291 Arşiv birimi, 1880 - 1955
- Bölge Müftülüğü – Vidin, DA-Vidin, F. 25К, 145 Arşiv birimi, 1818 – 1947
- Türk müslüman dini cemaati – Dobriç, DA-Dobriç, F. 199 К, 30 Arşiv birimi, 1941 – 1944
- Türk müslüman dini cemaati – Tolbuhin, DA-Dobriç, F. 1150, 59 Arşiv birimi, 1941 – 1973
- Müftülük – Dobriç, DA-Dobriç, F. 198 К, 280 Arşiv birimi, 1734 – 1944
- Müftülük – Tolbuhin, DA-Dobriç, F. 1151, 68 Arşiv birimi, 1946 – 1973
- Kırcaali Müftülüğü – Kırcaali, DA-Kırcaali, F. 1К, 158 Arşiv birimi, 1913-1957
- Ardino Müftülüğü – Ardino, DA-Kırcaali, F. 69К, 153 Arşiv birimi, 1913-1950
- Krumovgrad Müftülüğü – Krumovgrad, DA-Kırcaali, F. 232К, 25 Arşiv birimi, 1916-1947
- Kırcaali Müslüman dini cemaati, DA-Kırcaali, F. 2К, 27 Arşiv birimi, 1920-1948
- Müslüman dini cemaati – Ardino, DA-Kırcaali, F. 70К, 10 Arşiv birimi, 1915-1949
- Müslüman dini cemaati – Krumovgrad, DA-Kırcaali, F. 231К, 26 Arşiv birimi, 1922-1949
- Müslüman dini cemaati – Momçilgrad, DA-Kırcaali, F. 72К, 70 Arşiv birimi, 1936-1950
- Lom müftü naibliği – Lom, DA-Montana, F. 541К, 7 Arşiv birimi, 1915-1934
- Müftü naibliği – Pleven, DA-Pleven, F. 120К, 134 Arşiv birimi, 1902-1950
- Müftülük – Razgrad, DA-Razgrad, F. 93К, 36 Arşiv birimi, 1917-1944
- Müslüman dini cemaati – Razgrad, DA-Razgrad, F. 100К, 62 Arşiv birimi, 1906-1944
- Müslüman dini cemaati – Razgrad, DA-Razgrad, F. 731, 24 Arşiv birimi, 1944 – 1957
- Müslüman dini cemaati - Yambol, DA-Yambol, F. 343К, 14 а. е., 1920-1942
- Müslüman dini cemaati, Tutrakan, DA-Silistra, F. 90К, 100 Arşiv birimi, 1896-1960
- Türk dini cemaati, Silistra, DA-Silistra, F. 115К, 60 Arşiv birimi, 1896-1946
- Türk dini cemaati, Silistra, DA-Silistra, F. 573, 14 Arşiv birimi, 1947-1967
- Müslüman dini cemaati – Smolyan, DA-Smolyan, F. 358К, 31 Arşiv birimi, 1919 - 1947
- Bölge Müftülüğü - Darıdere (Zlatograd), DA-Smolyan, F. 367К, 21 Arşiv birimi, 1914 -1959
- Müftülük - Dövlen (Devin), DA-Smolyan, F. 172К, 85 Arşiv birimi, 1914 -1951
- Müftülük – Ksanti, DA-Smolyan, F. 48К, 8 Arşiv birimi, 1942 - 1944
- Bölge müftülüğü- Paşmakli (Smolyan), F. 42К, 292 Arşiv birimi, 1913 - 1983
- Müslüman dini cemaati – Stara Zagora, DA-Stara Zagora, F. 649К, 28 Arşiv birimi, 1924-1949
- Müslüman dini cemaati - Stara Zagora, DA-Stara Zagora, F. 394, 14 Arşiv birimi, 1943-1978
- Bölge Müftülüğü – Haskovo, DA-Haskovo,F. 42К, 318 Arşiv birimi, 1908-1944
- Müslüman dini cemaati – Haskovo, DA-Haskovo, F. 182К, 189 Arşiv birimi, 1888-1953
- Müslüman dini cemaati – Haskovo, DA-Haskovo, F. 760, 43 Arşiv birimi, 1928-1984
- Müftülük – Omurtag (1878 – 1944), DA-Tırgovişte, F.7 К, 1 , 91 Arşiv birimi
- Müslüman dini cemaati – Makariopolsko köyü (Bilinmiyor – 1944), DA-Tırgovişte, F.130 К, 1 , 6 Arşiv birimi
- Müftülük – Tırgovişte (1878 – 1944), DA-Tırgovişte, F.471 К, 3, 192 Arşiv birimi
- Müslüman dini cemaati – Popovo (Bilinmiyor – 1944), DA-Tırgovişte, F.479 К, 1 , 13 Arşiv birimiTürk müslüman dini cemaati – Tırgovişte ( 1944 -), DA-Tırgovişte, F.558, 1, 44 Arşiv birimi
- Novi pazar bölgesindeki müslüman dini cemaatleri, DA-Şumen, F. 560К, 47 Arşiv birimi, 1903-1930
- Müftülük – Novi Pazar, DA-Şumen, F. 516К, 277 Arşiv birimi, 1911-1958
- Preslav müftü naibliği, DA-Şumen, F. 702К, 10 Arşiv birimi, 1913-1928
- Türk Müslüman dini cemaati – Şumen, DA-Şumen, F. 3К, 88 Arşiv birimi, 1761-1944
- Bölge Müftülüğü – Şumen, DA-Şumen, F. 62К, 171 Arşiv birimi, 1740-1971

Listeyi hazırlayan: Basri Zilabid

 

 

 

 

Georgi Sharabov, Trud Gazetesi, 3 Mart 2009

En son Rus-Türk Savaşı 131 yıl önce sona erdi ve o Bulgaristan icin Kurtuluş savasi oldu. Ruslari "bratushki Zdravstvuyte! - kardesler merhaba" diyerek karsilamisik. Bugün, bu üç ülke arasındaki ilişkiler aşağıdaki gibidir: Rus doğal gazi Türkiye'ye engelsiz Karadeniz altından düz bir hat olarak gecmektedir. Ve sadece iki ay önce Bulgaristan Rus gazi tedariki konusunda bir kriz yaşadı. Rus turistler serbestce Türkiye'de tatil yapmaktadir. Vizeler ücretsizdir ve Ankara hükümeti Charter Uçuşlar icin odenek saglamaktadir. Ruslar Bulgaristan vizesi almak icin Hintli şirketler araciligiyla 50 euro ödemesi gerekmekte ve belgelerin yavaş işlendiginden şikayet etmektedir. 130 yil once Rusya Bulgaristani kurtarmak icin Hintli asker istihdam etseydi bu ilişkiler belki de farkli olurdu. Zamanin iste bu yonu kotu - geriye donus mumkun degil, kimsede gelecegin kendisine neler getirecegini bilmiyor. (Turkceye tercume: BTG)

 

Георги ШАРАБОВ, vestnik Trud 3 Mart 2009
Последната Руско-турска война приключи преди 131 години и за България тя бе Освободителна. Тогава сме посрещали руснаците със: “Здравствуйте, братушки!” Днес отношенията между трите държави изглеждат така: руският природен газ стига безпрепятствено до Турция по тръба под Черно море. А само преди два месеца България преживя поредна криза в доставките на руски газ. Руските туристи отиват свободно в Турция на почивка. Визите за тях са безплатни, а правителството в Анкара дори субсидира чартърните полети. За България руснаците са принудени да плащат по 50 евро за виза, издавана от индийска фирма посредник, и се оплакват от бавна обработка на документите. Тези отношения може би щяха да са други, ако преди 130 години Русия бе наела индийски войници да освободят България. Това му е лошото на времето - не може да се върне назад, а никой не знае какво го чака напред.

 

 

Bulgaristan Başmüftülüğü, birkaç yıldan beri organize ettikleri İslami Eğitime Destek Haftasında toplanan yardım miktarının 100 783 leva olduğunu açıkladı.

Bu rakamın önceki yıl 40 000 leva olduğunu kaydeden basın bildirisi "Müslüman halkımızın İslami eğitime geçen yıla göre % 150 gibi bir artış göstererek yardım etmesi bizi onurlandırmıştır. Bu kampanyada görev alan Bölge müftülüklerine, Cemaat-i İslamiye encümenlerine ve yardımsever halkımıza çok teşekkür ediyoruz", denildi.

 

1-Yaz Kuran kursları, 2-Şumnu, Rusçuk ve Mestanlı'da bulunan İmam-hatip Liseleri, 3-Sofya'da bulunan Yüksek İslam Enstitüsü, 4-İlköğretim Devlet okullarında Seçmeli İslam Dini dersi için.

 

Bölge müftülüklerine göre toplanan yardım miktarları şöyle (leva olarak):

1-Aytos: 15647,95

2-Dobriç: 4542,05

3-Gotse Delçev: 10623,00

4-Haskovo: 4321,32

5-Kırcaali: 6590,65

6-Krumovgrad: 2298,75

7-Pazarcik: 4610,55

8-Pleven: 1320,00

9-Plovdiv: 3108,23

10-Razgrad: 5682,76

11-Ruse: 2026,87

12-Silistra: 4937,00

13-Smolyan: 17399,89

14-Sofya: 2829,60

15-Şumen: 8317,26

16-Tırgovişte: 6528,00

 

 

Son zamanlarda Bulgaristan'ın içinden ve Türkiye'den Sofya'ya okumak için veya çalışmak için gelenler oldukça arttı. Bu yazının yazarı da onlardan birisi. Sofya'yı tanımayanlara faydalı olur düşüncesiyle başkentteki hayatı ve bir insanın başına neler gelebilir, bunu anlatmak istiyorum.

Birincisi, Müslüman bir Türk olarak sabah namazına ezan sesi duymadan kalkarsınız, çünkü burası bir Hristiyan şehridir. Namazınızı kılar, kahvaltınızı yaparsınız. Ailenizle vedalaşıp apartmanın önüne park ettiğiniz arabanıza doğru yönelirsiniz. Araba anahtarınızı çıkarıp arabanızı açmaya yeltendiğnizde kapı kilidinin kırık olduğunu ve araba teybinin çalındığını görürsünüz.
- Gece hırsızlar arabanızın kilidini kırıp teybinizi ve içeride bulunan para edecek eşyanızı çalıp gitmişlerdir.
Allah kahretmesin dersiniz. Bir an düşündüktn sonra bunu polise bildirmeniz gerektiğini kendi kendinize söylersiniz. Ancak polise haber vermeden önce işyerini arayıp patronu olaydan haberdar ettikten sonra işe geç gelmek için izin istersiniz. 166 numaradan polisi ararsıznız. Polis size araba ile polis merkezine gelmenizi söyler. Polisler olay yerine gelmeye tenezzül etmezler. Polis merkezine gidersiniz, girişte bulunan görevliye olayı anlatırısınız. O da size sıranızı beklemeniz gerektiğini söyler. En az 20-30 dakika beklersin. Ayakta. Sonra sıran geldiğinde nöbetçi polisin yanına gidip olay hakkında bir açıklama yazarsın. Çalınan eşyalarını belirtirsin. Poliste sana şöyle der: 3 gün sonra gelip Resmi Tutanağını alacaksın. Şimdi almam mümkün değil mi diye sorarsın. Hayır, der. Çalıntı eşyalar olduğu için 3 gün sonra alacaksın Tutanağı, der. 3 gün sonra gidersin...
Efendim odalarda tamir yapılıyor, sizin evrakınız henüz hazır değil, cevabını alırsın.
Yarın, gelin derler.
Ertesi gün tekrar gidersin. Her defasında tabi işinden olursun. Patrondan izin almak kolay mı.
Polis merkezine gidersin...
- Kusura bakmayın ama resmi olarak 10 gün içinde bu Tutanağın verilmesi gerekir derler, yani evrak hazırlanmadığı için kanundaki 10 gün mühletine sığınırlar. En sonunda onuncu veya onbirinci günde polisten, arabanızın zorla açıldığı ve içeriden eşyaların çalındğına dair tutanağı almayı başarırsınız.
Buradan çıkarılacak ders şudur: Bulgaristan polisine güvenirsen güvendiğin dağlara kar yağar. Senin canın yanmış, arabanı kırmışlar, soymuşlar ama o polis bir tutanağı bile sana 10 günde veriyor.
Dönelim kaldığımız yere. Polise gittiğiniz ilk gün... Polisten çıktıktan sonra, arabanın kapısınız tamir ettirmek gerekiyor. Arabanızda full kasko olduğu için sigorta şirketine gidersiniz. Arabadaki hasarabakarlar ve tamiri onayladıktan sonra anlaşmalı çalıştıkları tamirciye sizi gönderirler. Anlaşmalı araba tamircisi sizi başkasına gönderir. Gidersiniz. Adam kırılmış anahtarlığa bakar ve şuan elimizde yok 2 gün sonra getirteceğiz o zaman gelin yaparız der. Böylece öğlene kadar hiçbir iş yapamadan işyerinize gidersiniz.
Öğle namazınızı kılarak biraz rahatlamaya çalışırsınız. Bu da gelir, bu da geçer dersiniz.
Öğlenden mesai bitiş saatine kadar çalışır gibi yaparsınız, çünkü kendinizi bir türlü işinize veremezsiniz.
Akşam saat 17:30 da Sofya otogarına bir akrabanız gelecek ve onu alacaksınız.
Otogarın önüne geldiğinizde saat tam 17:30 olmuştur. Şimdi arabayı otoparka koymayayım nasıl olsa 5 dakika içinde misafirimi karşılayıp gideceğiz diye düşünürsün ve arabanı park edilmesi yasak olan arka sokağa park edersin.
Arabandan uzaklaştıktan 2 dakika sonra trafik polisi gelir ve arabanı kaldırıp belediye otoparkına götürür. Gerçeken de 5 hadi diyelim 10 dakika içinde döndüğünde arabanın yerinde yeller esmektedir. Sokağın başında bulunan tabelada bulunan telefon numarasını arayıp arabanı hangi otoparka gönderdiklerini öğrenirsin. Otoparka vardığında 30 leva kaldırıp götürme cezası ödersin bir de polis, park edilmesi yasak olan yere park ettiğin için sana Akt yazar, yani ceza. Bu cezanın miktarı da Sofya'da 50 leva.
Arabanı alır misafrinle beraber evine gidersin. Evine giderken tabi ki, trafiğe takılırsın. Evinin önüne geldiğinde park yeri ararsın, bulursan kendini şanslı addedersin.
Evine vardığında başından geçenleri eşine ve aile efradına anlatırsın ve şöyle dersler çıkarırsın:
1. Araba sahibi iseniz, arabanın içinde çanta, elbise, araba teybinin paneli gibi hiç bir şekilde eşya bırakmayın. Çünkü hırsızlar geceleri dolaşıp araba içinde eşya olu olmadığına bakar ve onu çalırlar. Özellikle, boş bile olsa hiçbir şekilde çanta bırakılmaması gerekir.
2. Sofya içinde arabanzı mutlaka otoparka bırakınız. Merkezde özellikle otoparka bırakmazsanız çekiciler anında gelip arabanızı götüreceklerdir ve size 80 levaya mal olacaktır. Sofya'da 2 türlü otopark vardır: Birincisi, belediye otoparkları. Bunlara Sinya zona, derler. Bu otoparklar ucuzdur ve saati 1 (bir) levadır. İkinci çeşit toparklar özel olanlardır. Bunların saati de 2 ile 3 leva arasında değişir. Dolayısıyla 80 levadan olmamak için arabanızı mutlaka otoparka bırakın.
3. Sofya'da polis veya kim olursa olsun paranızı almak için hertürlü şeyi yapar, dolayısıyla gözünüzü dört açın.
Şimdilik bukadar. Devamı gelecek.

 

YADA BİRİNCİ CAMİYİ NEZAMAN DİKMİŞTİK!

Haberleri takip edenler bilirler. Kasım ayında Başmüftü Mustafa Hacı efendi Sofya Belediye Başkanı Boyko Borisov ile inşası düşünülen İslam Eğitim Kültür ve Kongre Merkezi'nin projesinin belediyece daha hızlı bir şekilde onaylanması meselesini görüştü.20 dönümlük arazi içerisinde bir caminin yapılması da var. Bunu duyan Bulgar medyası şöyle haber yaptı: Sofya'ya ikinci cami dikiyorlar. Aşırı milliyetçi Ataka Partisi de mal bulmuş mağribi gibi bunun üzerine atladı ve Bulgar başkentini İslam şehrine benzetilmesine izin vermeyeceğiz diyerek ortalığı kızıştırdı.Şimdi, Ataka Atakalığını yapacak.
Ancak bizim açımızdan mesele nedir, nasıl izah etmek gerekir.Birincisi, meselenin din ve vicdan hürriyeti boyutu var.İkincisi psikolojik boyutu. Bulgaristan anayasası her vatandaşa istediği dine inanma ve yaşama hakkı tanır. Ancak bu hakkın kullanılma isteğine gelindiğinde yönetimde olmayan partiler veya çeşitli sivil toplum kuruluşları eliyle ve kamuoyu oluşturmak suretiyle bir takım zorluklar çıkarılmaktadır. İşte Sofya'ya inşası düşünülen camide olduğu gibi. Volen Siderov diyor ki, caminin yapılacağı semtte yaşayanlara bunun sorulması lazım. Referandum yapılması lazım. İlk bakışta mantıklı geliyor insana. Ama öyle değil. Din ve vicdan hürriyeti veya herhangi bir hak/özgürlük aslı itibarıyla vardır. Bazılarının isteyip istememesine bağlı değildir.Şuanki Banyabaşı camii cemaate yeterli gelmemektedir. İnsanlar cuma namazında dışarıda, kışın soğukta, yazın güneş altında ibadetlerini yapmaktadır. Dolayısıyla zaten yeni bir camiye ihtiyaç vardır. Velev ki, ihtiyaç olmasaydı ve Başmüftülüğün parası pulu olsaydı ve ben 1 değil de 5 cami yapmak istiyorum deseydi. Bunu da yapmaya hakkı olurdu anayasaya göre. Buna en güzel örnek Sofya merkezinde bulunan Katolik Kilisesidir. Gelen gideni nerdeyse yok gibidir ama Ortodoks Bulgaristanın merkezine Katolik kilisesi diktiler, Protestan (evangelist) kiliseleri hiç saymayalım.
Psikolojik boyut dediğim noktaya gelince. Yukarıda belirttiğim gibi, medya "Sofyaya ikinci cami dikiyorlar" haberini okuduğumda aklıma şöyle bir soru geldi:
Birinci camiyi nezaman dikmiştik.
Bulgaristan kurulalı 130 yıl olmuştu. Ve bu 130 yıl içinde Sofya'ya ikinci bir cami yapılmamıştı. Prenslik dönemi, Çarlık dönemi, Komunizm dönemi geçmiş Demokrasi döneminden de 20 yılı geride bırakmışız ama Bulgaristan Müslümanları veya Bulgaristan Türk toplumu kendi parası, kendi imkanıyla bir cami dikememişti Sofya'ya. Ceddimiz Osmanlı'dan Allah bin kere razı olsun, 15. asırda yaşamış Kadı Seyfullah Efendinin yaptırdığı camide toplanabiliyor ve ibadetlerimizi yerine getirebiliyoruz.
Kısacası, Malinova dolina semtinde inşası düşünülen cami bizim için birinci cami olacaktır. Müftülükte bu işle meşgul olan dostlarımız da meseleye bu açıdan bakmaları ve savunmaları gerektiğine inanıyorum. Kendilerine başarılar diliyorum.

 

Ressam Oberbauer tarafından Kara Camii resmi. (üstte)
1887 yılından Kara Camii fotografı.(altta)