Balkan kültür eserlerinin ve mimari kültürümüzün 600yıllık bir tarihi varlığı vardır.
Balkanoloji olarak istanbulda kurulan Bakan mimari eserlerini araştırmak amacınla kurulan ,
Balkanolojinin amacı Osmanlı döneminden bu ğüne kadar Bulgaristan ve diğer balkan ülkelerindeki yapılan ve kurulan mimari yapıtların baştan sona kadar arayp ularak planlı ve projeli bir şekilde envanterini ve Arşivini çıkarmak amacını gütmektedir. Bu nedenle şehir ve köyler Bulgaristanda bir bir taranarak gerekli araştırmalar hızla sürülmektedir.
SLİMYE-SLİVEN-Şehir için konuşulan alan selimne yahutSlıven şeklinde yazılır. Hakı Türk ve Bulgar olmak üzere imtiyazlıydı. Balkan boğazında Demirkapı gecidinin bekçisi sayılmaktaydı.Evliya Celebiye göre şehirde 12 Cami, birkaç okul,200 Dükkanı, çarşısı, birkaç hamamı ve hanı varmış. Burada Osmanlı ABA VE ŞAYAK ÇUHA GİBİ TESİSLERİ OSMANLIDA KURULMUŞTU. Sanayisai tekstil üzere gelişmekteydi. Demiryolu ve oto garı vardır. Çok sayıda Türk yapı mimarisi vardır. Türk evleri, konakları, sarayları, köşkleri ve bahçeleri mevçuttur. BİRKAÇ ADET KAPLIÇASI VE HAMAMI VARDI.1 KÜTÜPHANESİ VE OKUMA RVİ VE 1 BELEDİYE1 DE İDARİ KONAKLARI VARDIR. 1 SAAT KULESİ VE MÜZESİ VARDIR.
KARLOVA ŞEHRİ-Kamusal alan burada 7 Caminin varlığını kanıtlayor. Karlıoğlu Ali beyin yaptırdığı tek Cami kalmasınla kubbesi vardır. Son günlerde tadilat ve restrasyon için projeye alınmıştır. Karlıoğlu Ali lala sı tarafından890 tarihinde inşa olunmuştur. Burada 220 dükkan, 3 mederese birçok okul, Ceviz ve Gül yagı KAZAN İŞLETME TESİSLERİ VARMIŞ.Çevre köylerinde ise 18 adet cami bilinmektedir.10 HAN OLDUĞU SÖYLEMESİNLE, Defterdar Mahmud paşa hanı ünlü sayılırmış. Burada Bulgar milliyetcisi ve çeteci inkilapcı Türk hükümdarlığına müçadele savaşı yürüten Vasil Levskinin doğduğu yer.ve ANITI VARDIR.
1 KÜTÜPHANESİ VE OKUMA EVİ İLE DEMİRYOLUGARI VE OTO GARI VARDIR.
KOTEL-KAZAN Şehri Sliven ilinin ilçesi olup Koça baLKAN NIN Demirkapı geçidinin bekçisi bilinir. Kazanda 1 kilise,1 köprü, 3 Çeşme,40 dükkanı ve çarşısı olup, 1 otoğarı, 1 kütüphanesi ve okuma evi, 4 okulu 1 hanı, 1 hamamı, 1 belediye konagı elsanatcılığının çok gelişmiş bir yeridir. Ayrıça mimari Türk evlerinin tarihten bu ğüne varlığıda çok dikkat çekerek neredeyse şehrin yarıdan fazlası Teihi Türk mimarisinle süslenmiştir. Sokak ve mahleleri ve meydanları Türklük kokmaktadır.
NOVAZAGORA/YENİZAGRA Şehri yine osmanlının1365 yılında Lala Şahin tarafından fet edilen bir küçük türk şehridir.Rumeli çitagı ve yürüklerden oluşmaktadır. 7 Cami,7 OKULU,
150 Dükkanı, 1 çarşısı,3 hanı 1 hamamı 1 otoğarı1 kütüphanesi ve okuma evi, 1 belediye konagı birçok tarihi türk mimari yapılarıya süslüdür. Saruça paşa ve Çerci Ömer Camiler zamanla çok ünlü bilinmekteymiş.Helede Candaroğlu Alipaşa HAMAMI ALA AYAKTA OLUP HIZMET VERMEKTEDİR. Çevre köylerinde 6 Cami bulunmaktadır.1 saat kulesi 3 çeşmesi1 köprüsü vardır.
MOMCİLĞRAD/Mestanlı şehri Kırcaali iline baglı olup temiz Türk şehridir. 1 Müftülüğü var, 1,belediye konagı var,1 Cami ve mescidi vardır. 1 imam hatip lisesi var.4 okulu, 1 kütüphanesi1 okuma evi, 1 islam çemiyeti, 1 demiryolugarı ve otoğarı var.1 köprüsü bulunur.
Ardino/ŞEHRİNDE-1 cami,4 okul, 1 islam çemiyeti,1 okuma evi,1 kütüphanesi,100 dükkanı ve 1 çarşısı, Tipik klasik şekilde şehir tamamen Türk olup evlerde hepsi eski mimarinin özeliğini taşımaktadır.konaklar, saraylar, köşkler parkları vardır.belediyesi türktür.
KURUMOVGRAD/KOŞUKAVAK.-Şehri 1 CAMİ 1 MESCİDİ OLUP, 1 MÜFTÜLÜĞÜ VARDIR..1islam çemiyeti,1 otoğarı1 kütüphanesi1 okuma rvi, 1 belediye konagı ve başkanı Türk. Birçok tarihi türk rvleri ve konakları köşkleri bulunmasınla mezarlığı ve şehitliği vardır.1 köprü, Benkovski köyünde 1 cami, 1 belediyesi, 1 okuları, 1 kütüphane ve okuma evi, alış veriş tiçaret dükkanları vardır.
Cebel küçük bir rodop Türk şehridir. İLK, orta, lise OKULARI OLUP,1 Belediyesivar ve başkanı Türktür. 1 okuma evi, 1 kütüphanesi, 1 Camisi, 1 köprüsü, tipik tarihi Türk evleri ve konaklarınla kuruludur. POKOVA/NALBANTLAR. Hudut kenarında küçük bir şehirdir.
1 CAMİSİ VARDIR. Birde çok eski tarihi CİVİLİ Cami hızla tadilatı ve restrasyonu devam edilmektedir. CAMİ ASLINA UYGUN YAPILMAKTADIR. BELEDİYESİ TÜRKTÜR.
1 OKUMA EVİ, 1 KÜTÜPHANESİ VE 1 İSLAM CEMİYETİ VARDIR. İLK VE ORTA OKULU VAR. SAGLIK OÇAĞI VARDIR.Çeşme ve köprüsünle birlikte son hudut garımız.
HASKOVA ŞEHRİ- Fatihin vezir koça Mahmud paşanın kurduğu bir kasabadır. Türkler KARLIOVA, Küstendil,, Yenipazar, Eskicuma, ORHANİYE, sevlievo, İHTİMANGİBİ BİRÇOK ŞEHİRLER KURMUŞLARDIR. Haskovaya3 okul, bu ğün 12 okulu var.1 kilise, 3 tekke, 1 Cami,3 çeşme, 1 köprü,1 kalesi, Uzunçeova köyünde ise Sinanpaşa camisi kiliseye çevrilmiştir. Birçok türk evleri ve konakları bulunmakla,1 kütüphanesi 1 okuma evi ve otoğarı vardır, 1 çarşısı ve 220 dükkanı bulunmakla tiçaret merkezi olan bir ildir.
VRACA- VRATSA/Şehri yarı türk ve Müslüman olmakla gerisi SLAV VE ROMAN LARDAN OLUŞMAKTADIR.1 cami,1 köprü,1 kale,1 saat kulesi, 5 okulu, 120 DÜKKANI 1 ÇARŞISI, 5 kilisesi, ve cevre köylerinde 8 Cami bulunmaktadır. 3 tarihi sokak kapısı 275 adet tarihi eserlerinle türk evleri, konakları, köşk ve sarayları, tarihi idari binalar hep türk yapısıdır. Burası tipik bir karmaşık türk ve Müslüman şehri bilinmektedir.
DUPNİCE/ Şehri cevresinde 12 cami bulunmaktadır. 2 mederese, 4 okulu, 1 hamamı, 1 hanı, 1 köprüsü, 1 kütüphanesi ve okuma evi,1 tekkesi,3 çesmesi,1 YÜKSEK DUVAR KAPISI, 2 DEVLET KONAGI, 220 adet Türk evi ve konagı,1 kilisesi olan küçük bir şehirdir.
MONTANA/Burası Türk ve Pomak Müslümanlarının olduğu bir şehirdir.1850/1878 yıllarında şehrin BULGARLARI VE bALKAndan inen Bulgarlarca istila edilerek Türk ve Müslüman halk zorla göçe zorlanarak şiddet ve baskılarlan yerlerini yurtlarını evlerini, tarla ve bahçelerini beşparasız pulsuz korkudan ölümden kaçarak anavatan göç etmişler. Burada 1 cami,1 kilise,1 kalr,1 ilk ve orta lise okulu, 1 mederese, muhtelif Bulgar okuları,1 kale,3 köprü,1 hamam 1 han,175 dükkan 1 çarşı1 kule,186 Türk evi,6 konak,2 saray1 köşk,bırakarak türkiyemize gelmişlerdir.
RAZLOĞ/ Şehri ufak bir türk şehri bilinmesinle beraber burada 1 hacıyusuf camisi, köylerinle birlikte ise6 Cami varmış.buradavoyvoda camisi çok ünlü bilinirmiş. Yakın strovça köyünde meşhur kaynak Sıçak su varmış. Kaplıça yani burasını lala Şahin paşa klasik stilde ahşap olarak kargir mimari bina yaparak ünlü ılıçalardan-kaplıçalardan bir yer olmuştur. Halada ünü yaygın.
KİLİSURA /KİLİSELİK-Şahabbedin paşa mescidi vardır. Filibe ve Edirne şehirlerine pek çok hayratı olan Kula şakie hadım,Şahabbeddin paşanın kiliselikte 1 mescidi olmasınla, 77 nolu Tarihi tapu defterlerinde bilinmektedir.şimdi burada hiç türk ve Müslüman kalmamış. Mesçit yok edilmiş. Cevre köylerinde 4 Cami bulunmaktadır. Markova köyünde ESKİ CAMİ, Kobilane köyünde Sefer subaşı Cami, Kırmızılar köyünde hacı hasan camibulunmaktadır.Tırnava ilinin SUHİNDOL köyündeise ünlü yazar ve şairimiz ve Haydarpaşa hastanesi profesorlarından sayın Ahmed Merdivençi bey doğmuştur.burada 1 çami, ilk, orta ve lise okulu vardır,1 kilise, 1 tiçaret binası, 1 ünlü şarap tesisleri,1kütüphane, 1 okuma evi,1 belediye binası, 1 saglık merkezi,120 adet Türk evi, 10 konak, 2 saray, 1 köşk ve 1 köprü bulunmakla Sofya deri hastalık uzmanı LEMAN CAVUŞ BU ĞÜN HAYDARPAŞA HASTANESİNDE görev yapmaktadır.bu şiirin köyde çok aydın ve bilim adamı yetişmiştir.
LOVÇA-/LOVECŞehri meşhur tarihçi ve hukuk adamı olanAhmed Cevdet paşanın doğduğu yerdir.Halk şairi ve ozanımız 1878 savaşında burdaOSMAN PEHLİVAN VE YİNE AYNİ YILLARDA Cemaleddin Hünkar bilir çok ünlü bilinirler. Burada 1 Cami,1 kapalı köprü çarşısı, 215 Dükkanı, 1000 Türk evi, 25 konagı, 6 köşkü, 2 sarayı, 22 mahlenin yalnız 6 mahlesi roman ve bulgarmış.3 mederese,6 mektep,5 tekke,7 han,3 hamam, 1 kale, 1 kilise,
1 kütüphane, 1 okuma evi 1 otoğarı vardır.6 çeşmesi olduğu bilinir.
BREZNİK-Osmanlı döneminde burada YahyapaşanınMuhafız okulu varmış. 1 mescid, 6 dükkan,1 kilise, 96 Türk evi,1 köprü,1 islam çemiyeti, 1 okuma evi1 kütüphane1 belediye konagı.
LEVSKİ/KARAAGAÇ/Şehri demiryolu istasyonu ve otogarı vardır.burada 1 cami bir Camide yeni yapılmıştır.taplam 2 cami vardır.1 kilise,1 belediye konagı, 1 tiçaret konagı, 1 okuma evi1 kütüphane 1 yüksek duvar kapısı, 3 çeşmesi 50 adet türk yapısı ev ve konaklar bulunmaktadır.
NİKOPOL/NİĞBOLUşehir tarihi bir anlam taşımaktadır. Tuna nehri kenarında güzel bir liman şehriolmasınla Türklerin kalesi idi. 33 cami 22 okul,20 mescit, 28 kulesi, 2 kapısı, ensarp kayalardan yapılan merdivenleri,3886 türk evi olup kalede ise150 ev vardı.10 çeşmesi, 20 okulu, BURADA Kİ EVLERİN TAMAMI Türk ve Müslüman ahaliye aitti. Birçok sarayın olmasına ragmen köylerindede8 Cami bulunmaktaydı. Şah melek cami, mermerden yapılmıştır.caminin eni114 olupn boyu ise150 ayaktır. Kale bahçesinde Alikoç baba Türbesi bulunmaktadır. Bu Türbe 2çi Mahmud paşa tarafından restore edilmiştir.Yıldırım Bayazıt hanın fethi olan tarihi yiğit bir kalemizdir.Osmanlıda niğboluda köylerinle irlikte 54 Cami varmış. Bunların yarıdan çoğu yıkılarak bazı rejim ve iktidarların sorumsuzluğundan bu ğün 24 adet cami kalmıştır. Burada bre be doğan sesleri hala kulagımızda dır.
PLEVNE/Bu şehirde Türk şehri bilinmesinle Tarihimizde ün yapan gaziosmanpaşanın karargahı idi. Gaziosmanpaşanın Ruslarlan 40 gün 40 gece savaş yaptığı şehir. BURADA 1 Osmanlı kışlası hala dimdi asker gibi durmaktadır.10 adet Türk toprak tabyamız,2 top arabası,1 namlumuz,15 camiden 1 cami kalmış.572 namludan1 top arabası ve 1 namlumuz muhafaza edilmektedir. Plevnenin 32 köyü olmasınla şehirde 2000 bin türk evi, 1 mederese, 7 mektebi, 6 tekkesi,1 kalesi,,1 bedesteni,1 hamamı,1 İMARETİ, 2 türbesi, köylerinde 32 camiden bu ğün 20 cami kalmıştır. 3 çeşmesi,1 müftülük, 1 kütüphane,1 okumaevi,1 demiryolu istasyonu, 1 otoğarı, 3 köprüsü, 12 okulu, 1 osmanlı müzesi, 1100 dükkanı, 1 çarşısı,10 tekkesi,10 çeşmesi,1 şehitlik mezarlığı, 250 yakın türk mimari yapıtları evler, konaklar, saraylar, köşkler, hala burnumuzda güzel türk şehirlerindeki buram buram koan milletimizin ve şehitlerimizin çanlı hatıraları gözlerimizde çanlanıyor.
BELASLATİNA ŞEHRİ-Burası küçğük bir Müslüman Pomak şehri olmasınla buradaki Müslümanlar daha 1825 yıllarında Bulgarların çekilmez baskı ve katliamlarına dayanamayarak şehri ve etraf köyleri terk ederek anavaran Türkiyemize kitle halinde parsız pulsuz evlerini bırakarak göç etmişlerdir. Bu gün bu Müslümanlar TRAKYAMIZDA VE MARMARAMIZDA ÇOĞUNLUK HALDE ÖZGÜRÇE YAŞAMLARINI SÜRDÜRMEKTEDİRLER.Belaslarinada 1 cami,1 kale,1 saat kulesi,1 mederese, 1 kütüphane,1 okumaevi, 4 okul,1 belediye konagı, göçlerden kaan haa 150 adet türk evikonagı sarayı köşkü hala çanlı tarihimizdirler.
LOM ŞEHRİ-KÜÇÜK BİR TÜRK ŞEHRİ VE Tuna nehrinin işlek bir limanıdır.1950 yılına kadar türk egitim okulları vardı.6 camisi,1 mederese,2 okulu,93 harbinden bu ğüne kadar göç eden Türklerin fazla olmasınla şehirde adeta Türklük azalmıştır.1928 yılında burada Türk öğretmenler birliği köngresi yapılmıştır. Burada40 dükkan1 çarşı, olup, 75 yakın türk evi 6 konak 2 köşk 1 saray olduğu 1 belediye başkanlığı, 1 kütüphane1 okuma evi 1 saglık oçagı 1 köprü var olduğu söylenmekle birçok aydında burada yetişmiştir. KADIN DOĞUM UZMANI SIDIKA ÜNLÜ LOMDA YETİŞEREK Sofyada tıp okuyarak istanbula göç etmiştir. Şimdi şiirinevlerde oturmaktadır.
KOZLODUY/ Tuna yalısında bir şehir olup bir sanayi ve enerji sentralının bulunduğu atom tesisleri yeridir.1 cami,4 oku, 1 okuma evi1 kütüphane, 1 kilise, 1 belediye konagı,1 köprü, irçok tarihi türk mimari yapısınla zengin bir yerleşim yeridir.
VİDİN/Bu ğüzel Tuna şehri Osmanpazvantoğlunun kalesidir.1 cami,1köprü,19 müslüman mahlesi, şehrin 24 köyünde 30 cami varmış.şehirle birlikte toplam54 adet cami varmış. 7 mederese,7 tekke, yeşil uzun çarşıcamileri kurşunlu olup burası bir ilim kültür yuvası imiş. Yeşil ve kopuk camilerinde devamlı hadisler ve kuranlar okunurmuş. Urada bulunan İslam eserleri çok bol miktarda bulunuyormuş. VİDİNDE EVLER CENNET BAHÇELERİ ĞİBİ BAHÇELİLİK VE BAĞLIK İMİŞ.buradaki insanlar cuha aba giyerek başlarına kalpak koyarlarmış.bu işler daha çok 3çü selim zamanında devlete başkaldıran ve kafa tutan Boşnak asıllı Osman pazvantoğlkuydu.kendisine özel bir cami yaptırmıştır. Bu ğün hala bu çami hızmet vermektedir.şehirde çok zengin Türk okuma evi ve 1 kütüphanesi vardı. Burada iki kardeşlerin şehitlik abideside vardır.şehit mezarlığıda bulunmaktadır.camilerin birçoğu yıkılmış ve bazılarıda depo olmuştur.