Tarih boyunca dünyada en geniş coğrafi alana yayılmış millet olarak Müslüman Türkleri göstermek yanlış olmaz. Bugün de "Müslüman Türk dünyası" dendiği zaman, Müslüman Türk halklarının çoğunluk veya azınlık durumunda yaşadığı bölgeler kastedilir. Çin ve Moğolistan'ın içlerinden başlayarak Türkistan, Kafkasya, Türkiye ve Balkanlar'dan Kosova, Makedonya, Sancak, Bosna'ya kadar uzanan bir alanda Müslüman Türk halkları yaşamaktadır. Ayrıca, BDT (Bağımsız Devletler Topluluğu) içinde de birçok Türk boyu bulunmaktadır. Tatar, Başkırt ve Çuvaş boylarının ve Fin-Uygur kavimlerinin yaşadığı İdil-Ural bölgesi, Yakutistan ve Altay Dağları ile Baykal Gölü arasındaki Altay, Hakas ve Tannu-Tuva bölgeleri de Türk dünyasının sınırları içindedir.
TÜRK YURTLARI
1. Türkiye |
19. Dağıstan |
2. KKTC |
20. Çeçen-inguş |
3. Azerbaycan |
21. Kabardey-Balkar Cumhuriyeti |
4. Kazakistan |
22. Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti |
5. Özbekistan |
23. Abhazya Cumhuriyeti |
6. Türkmenistan |
24. Acar Türkleri |
7. Kırgızistan |
25. Ahıska Türkleri |
8. Altay Cumhuriyeti |
26. Kırım Türkleri |
9. Hakas Cumhuriyeti |
27. Kerkük Türkleri |
10. Tannu-Tuva Cumhuriyeti |
28. Azeri Türkleri |
11. Tataristan |
29. Horasan Türkleri |
12. Başkırdistan |
30. Tacikistan Özbekleri |
13. Çuvaflistan |
31. Doğu Sibirya Türkleri |
14. Doğu Türkistan |
32. Tobol Türkleri |
15. Afganistan Türkleri |
33. Tatar Türkleri |
16. Mişer Türkleri |
34. Başkurd Türkleri |
17. Nogaylar |
35. Stavropol Türkmenleri |
18. Gagavuz Türk Cumhuriyeti |
36. Balkan Türkleri |
Bunun dışında, Bulgaristan'ın Deliorman, Mestanlı, Kızanlık, Varna, Filibe, Plevne bölgelerinde, Yunanistan'da Batı Trakya'da, Polonya'da, Romanya'nın Dobruca ve Besarabya bölgelerinde, Kuzey İran'da, Kıbrıs'ta, Irak'ın Kerkük bölgesinde, Suriye'de Lazkiye ve Azez'de, Afganistan'da da Türklerin yaşadığı bilinmektedir.
Tüm bu dağılım, Müslüman Türklerin geniş bir coğrafi alanda yaşadıklarını göstermektedir. Ancak, nüfus çoğunluğu olarak ele alırsak, Anadolu Türkiyesi dışında Türk dünyasının iki büyük merkezinin Türkistan ve Kafkasya olduğu görülür. Türk dünyasının bugünkü durumunu değerlendirmek için bu iki bölgede yaşayan Müslüman Türk halklarının tarihlerini hatırlamak gerekmektedir.
Orta Asya ülkelerine yönelik Çarlık Rusya'nın ilk atağı, 1856 yılında Aral Gölü civarında kurduğu askeri üslerle gerçekleşmiştir. Orta Asya milletlerinin direnişleri kanlı bir şekilde bastırılmış ve bu ülkeler Çarlık Rusya'nın sömürgesi haline getirilmiştir. Bu ülkeler 1917 yılındaki Bolşevik İhtilali'ni de kabule zorlanmışlardır. 70 yıl Çarlık döneminde ve 70 yıl da Komünizm döneminde olmak üzere toplam 140 yıl boyunca esaret altında yaşayan Müslüman Türk halkları, nihayet 1990'dan başlayarak bağımsızlıklarını kazanmışlardır. 140 yıllık bu esaret dönemi hiç şüphesiz, siyasi, ekonomik ve kültürel bakımdan büyük bir yıkım olmuştur. Dolayısıyla şu an Orta Asya'daki müslüman halkların çözmesi gereken çok önemli meseleleri vardır.
westtrakien.com
TÜRKLERİN DÜNYA ÜZERİNDEKİ DAĞILIMI
1- TÜRKİYE CUMHURİYETİ |
29- BATI TRAKYA TÜRKLERİ |
2- KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ |
30- MAKEDONYA TÜRKLERİ |
3- NAHCİVAN ÖZERK CUMHURİYETİ |
31- KOSOVA TÜRKLERİ |
4- AZERBAYCAN CUMHURİYETİ |
32- BATI, ORTA AVRUPA'DAKİ TÜRKLER |
5- TÜRKMENİSTAN CUMHURİYETİ |
33- FİNLANDİYA TÜRKLERİ |
6- ÖZBEKİSTAN CUMHURİYETİ |
34- SAHA TÜRKLERİ |
7- KAZAKİSTAN CUMHURİYETİ |
35- DOĞU SİBİRYA TÜRKLERİ |
8- KIRGIZ CUMHURİYETİ |
36- TOBOL TÜRKLERİ |
9- ALTAY TÜRKLERİ |
37- TATAR TÜRKLERİ |
10- HAKAS CUMHURİYETİ |
38- BAŞKURT TÜRKLERİ |
11- TUVA CUMHURİYETİ |
39- MİŞER TÜRKLERİ |
12- YAKUTİSTAN CUMHURİYETİ |
40- NOGAY TÜRKLERİ |
13- BAŞKURDİSTAN CUMHURİYETİ |
41- STAVROPOL TÜRKLERİ |
14- TATARİSTAN CUMHURİYETİ |
42- GÜNEY AZERBAYCAN TÜRKLERİ |
15- ÇUVAŞİSTAN CUMHURİYETİ |
43- IRAK TÜRKLERİ |
16- BOSNA HERSEK |
44- SURİYE TÜRKLERİ |
17- DOĞU TÜRKİSTAN |
45- HORASAN TÜRKLERİ |
18- SARI UYGUR VE SALUR TÜRKLERİ |
46- AFGANİSTAN TÜRKLERİ |
19- DAĞISTAN TÜRKLERİ |
47- TACİKİSTAN TÜRKLERİ |
20- KUMUK TÜRKLERİ |
48- KAŞGAY TÜRKLERİ |
21- ÇEÇEN - İNGUŞETYA CUMHURİYETİ |
49- HAMSE TÜRKLERİ |
22- KABARTAY-BALKAR TÜRKLERİ |
50- MOĞOLİSTAN HOTUN TÜRKLERİ |
23- KARAÇAY - ÇERKES CUMHURİYETİ |
51- MOĞOLİSTAN KAZAK TÜRKLERİ |
24-ABHAZYA |
52- ABD VE KANADA'DAKİTÜRKLER |
25- ACARA TÜRKLERİ |
53- AVUSTURALYA'DAKİ TÜRKLER |
26- AHISKA TÜRKLERİ |
54-ŞOR TÜRKLERİ |
27- KIRIM MUHTAR CUMHURİYETİ |
55- KARAKALPAKLAR |
28- GAGAVUZ ÖZERK BÖLGESİ |
56- TELEÜT TÜRKLERİ |
|