Marti Ahtisaari  ve Kosova

Rifat Sait

Balkan federasyonu Genel sekreteri

rifatsait@superonline.com

Nobel 2008 Barış Ödülü sahibi ve eski  Finlandiya Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari İzmir Ticaret odası’nın davetlisi olarak geçen hafta İzmir’e geldi.Onuruna verilen yemeğe bizlerde davetliydik.Kendisini yakından tanıma fırsatım oldu.Tabi Ahtisaari’yi bulmuşken merak ettiğimiz bir kaç soruyu da kendisine sorduk.Her ne kadar istediğimiz net cevapları almasak ta hakkında fikrimiz oldu.

Sayın Ahtisaari kuşkusuz dünya literatüründe önemli bir şahsiyet. Afrika’da Namibiya’nın bağımsızlığını kazanmasında da Ahtisaari’nin rolü büyük olmuştu ve bu olay Nobel’i kazanmasında etkili olmuştu. Ahtisaari’yi Türkiye’nin Avrupa Birliği serüveni sayesinde yakın tanırız. Türkiye’nin AB ‘aday üyesi‘ olarak ilan edildiği tarihî 1999 Helsinki Zirvesi’nin ev sahibi Finlandiya Cumhurbaşkanı idi. O günden bugüne Türkiye’nin AB üyeliği için, AB yolunun açılması için Türkiye’nin yöneticilerinin birçoğundan daha fazla gayret gösterdi Marti Ahtisaari.Bir Türk dostu gibi görüyoruz.Ancak sayın Ahtisaari’yi Kosova’daki Birleşmiş Milletler özel temsilcisi olduğu dönemde daha yakından tanıma şansımız oldu.Kosova’nın anayasası’nın şekillenmesinde iskeleti kuran mimar kendisiydi.Kosova için planladığı ve önerdiği şeyler kuşkusuz Kosovalı Arnavutlar ve Türkler için mükemmel değildi.Bizde ehveni şer dediğimiz kötünün az kötüsü dediğimiz cinsten yani.Tarih boyunca zulüm ve sıkıntı çekmiş Kosova’nın bağımsızlık hayali için sabırsızlığı normaldi.Üstelik Kosova’yı her manada destekleyecek güçlü bir ülke de yoktu.Bu şartlarda, Marti Ahtisaari’nin planı kabul edildi.

Marti Ahtisaari’nin  Kosova planında üç çok önemli konu bulunuyordu.Bunlar; 1-) Kosova’nın mevcut tüm sınırları ile bir bütün halinde bağımsızlığı (Kosova bölünmeyecek)  2-) Kosova’nın başka ülkelerle bütünleşmemesi ( Arnavutluk ve Makedonya ile birleşmemesi yada diğer bir tanımla etnik Arnavutluk devleti olmaması)  3-) Kosovadaki azınlıklar sorunu

Sayın Ahtisaari’ye işte bu planların ışığında şu iki soruyu sorduk: 1-Kosova bağımsız oldu ama, şimdi 6 nokta sorunu var ve özellikle Mitrovica şehri, Kosova’dan kopartılmak isteniyor, ne olacak? 2- Kosova’daki azınlık hakları konusunda Türk’lerle ilgili bir şey getirilmiyor, ne diyorsunuz? Bu sorular karşısında Marti Ahtisaari net cevaplar vermedi.Sadece, Kosova’nın bir bütün olduğunu ve Kosova hükümetinin doğru şeyler yaptığını ifade etti, azınlıklar konusunda da en büyük azınlığın Sırplar olduğunu ve onlar için çalışmalar yaptığını söyledi.Kosova’daki Türklerden bahsetmedi bile.Bizde kendi kendimize bu nasıl Türk dostu diye sorduk işte.Dahası özel temsilcisi olduğu Kosova’da sorunlar tam anlamıyla çözülmediğine göre, başarılı olup olmadığını sizlerin taktirine bırakıyorum.