Balkanlar'da Osmanlı eserleri yeniden onarılıyor

Savaşlardan ve bakımsızlıktan dolayı yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan Balkan ülkelerindeki Osmanlı eserleri Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) tarafından ayağa kaldırılmaya başlandı.

Osmanlı İmparatorluğu hakimiyetindeki yaklaşık 500 yıllık sürede Balkanlar'da köprü, cami, medrese olmak üzere toplam 15 bin 787 adet mimari yapı inşa edildi. Balkanlar'ın 1912 yılında Osmanlı'nın elinden çıkmasıyla birlikte bu topraklarda yaşanan savaşlar, yeni kurulan ülkelerin Osmanlı eserlerine yeterli ilgiyi göstermemesi eserlerin Balkanlar'da yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmasına neden oldu. TİKA tarafından başlatılan çalışmalarla Balkalar'daki yok olmaya yüz tutan Osmanlı eserleri yeniden tarihe ışık tutacak. TİKA Başkan Yardımcısı Musa Kulaklıkaya, beraberinde ''İktisadın Duayeni'' olarak bilinen Prof. Dr. Sabahattin Zaim, Deniz Feneri Derneği Başkanı Engin Yılmaz, RTÜK Üyesi ve Sakarya Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Davut Dursun ve öteki yetkililerle birlikte Bosna–Hersek'in Konyiç şehrinde 1682 yılında Osmanlı tarafından yaptırılan Konyiç Köprüsü'nün restorasyon çalışmalarını yerinde inceledi. Kulaklıkaya, burada yaptığı açıklamada, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1463 yılında Osmanlı topraklarına katılan Konyiç şehrindeki köprünün 19. Osmanlı Padişahı Sultan IV. Mehmet (Avcı Mehmet) tarafından 1682 yılında inşa ettirildiğini anımsattı. Köprünün II. Dünya Savaşı'nda büyük hasar gördüğünü ifade eden Kulaklıkaya, daha sonra üzerinin betonarme tabliye ve asfalt kaplama inşa edilmesiyle orijinal görünümünü kaybettiğini bildirdi. Kulaklıkaya, 2006 yılında köprünün yeniden tarihi görünümüne kavuşması amacıyla çalışma başlattıklarını belirterek, yaklaşık 2 milyon Euro'ya ihale edilen işin 8 ay sonra bitirilmesinin hedeflendiğini kaydetti. Bu çalışmaların tamamlanmasıyla Bosna–Hersek'te kaybolmaya yüz tutmuş Osmanlı'dan kalma tarihi bir eseri yeniden ayağa kaldırmış olacaklarını belirten Kulaklıkaya, TİKA olarak tarihi mirasa sahip çıkacaklarını dile getirdi.
Kulaklıkaya, Balkanlar'da Osmanlı'nın bıraktığı tarihi eserlere Türkiye'nin sahip çıkmasının bu bölgelerde yaşayan Türk ve Müslüman halklar için önemli bir moral kaynağı ve manevi destek olduğunu ifade ederek, ''Buradaki insanlar farklı kültürler arasında kendi kültürlerine yönelik yapılan çalışmalarla moral buluyorlar'' dedi.
Balkanlar'da bayındırlık çalışmalarının yanı sıra meslek edindirme kursları, hayvancılık, balıkçılık, seracılık gibi projeleri de hayata geçirdiklerini anlatan Kulaklıkaya, Balkan ülkelerinde TİKA'nın açtığı temsilciliklerle bu projelerin takibinin yapıldığını anlattı.
Kulaklıkaya, Bosna–Hersek'teki Konyiç Köprüsü'nün yanı sıra Sokullu Mehmet Paşa tarafından 1571–1577 yılları arasında Mimar Sinan'a yaptırılan Drina Köprüsü'nün restorasyonu ile ilgili protokolün de imzalandığını ifade ederek köprüde gerekli güçlendirme ve restorasyon çalışmalarının devam ettiğini bildirdi. Bosna Hersek'te savaş sırasında birçoğu yerinden edilen Boşnakların yaşadığı Gorajde kentinin hastanesinin acil servisinin de TİKA tarafından donatıldığını anlatan Kulaklıkaya, bu sayede bölgenin sağlık hizmetlerindeki önemli sorununun büyük oranda giderildiğini söyledi.